Gıda arzını olumsuz etkileyen maliyet sorunları ve katılaşan gıda enflasyonu için atılabilecek adımlar, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun ana tartışma konusuyken; kırsal alanlarda gelir düzeyinin yükseltilmesi, tarımsal üretim ve tarıma dayalı sanayi entegrasyonunun sağlanması için aile işletmeciliği faaliyetlerine ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelere yeni destekler geliyor.
Bu hedefle kırsal alanda alternatif gelir kaynakları oluşturulacak. Kırsal ekonomik altyapı güçlendirilecek ve tarımsal faaliyetler için geliştirilen yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanımı yaygınlaştırılacak. Yürütülmekte olan kırsal kalkınma çalışmalarının etkinlikleri artırılacak. Kırsal toplumda yerel kalkınma kapasitesinin oluşturulmasına katkı sağlanması için yeni teknoloji içeren yatırımlar desteklenecek.
Üretici örgütleri ile kadınlar ve genç girişimciler öncelikli olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerin tarıma dayalı ekonomik ve kırsal ekonomik altyapı faaliyetlerine yönelik yatırımları için yapılacak hibe ödemelerine ilişkin “yol haritası” niteliğinde hazırlanan Tebliğ, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İşleme, paketleme makine hibe kapsamında Tebliğe göre tarıma dayalı ekonomik yatırım konularında mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler için hibe desteği sağlanacak.
Tıbbi ve aromatik bitkilere yönelik yatırımlar, bitkisel ürünlere yönelik yatırımlar, hayvansal ürünlere yönelik yatırımlar gibi birçok alanda hibe desteği verilecek. Ayrıca, çelik silo ve soğuk hava deposu konusuna yönelik yatırımlar da destek kapsamına alınacak. Tarımsal üretime yönelik sabit yatırım konularında ise kapalı ortamda bitkisel üretime yönelik yatırımlar, büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik yatırımlar da hibe desteklerinden faydalanabilecek.
Şehirlerin önceliği dikkate alınacak. Su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik yatırım konuları hibe programında önceliklendirilecek. Denizlerde ve iç sularda yetiştiricilik, tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinde de desteklenecek. Hayvansal ve bitkisel orijinli gübre işlenmesi, paketlenmesi ve depolanmasına yönelik yatırımlar da destek kapsamına alındı.
81 ilde belirlenen yatırım konularından tümü veya bir kısmı, illerin sektörel önceliklerine ve üretim planlamasına göre Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenerek uygulama rehberi ile başvuru öncesinde ilan edilecek. Tarımsal üretim planlaması kapsamında yer alan illerde, belirtilen ürünlerde sunulan projeler artı puan verilecek ve öncelikli hibe kapsamına alınacak.
Yatırımcılar, ülke genelinde sadece bir adet proje başvurusunda bulunabilecek. Tarımsal amaçlı örgütlerin tüzel kişi olarak proje başvurusunda bulunmaları, ortaklarının tüzel kişi veya bireysel olarak farklı yatırım konularında başvuru yapmasını engellemeyecek. Bakanlığın vermiş olduğu yatırım bazlı herhangi bir hibe desteğinden yararlanmış yatırımcılardan, izleme süresinin bir yılını tamamlamış olanlar; kapasite artırımı ile teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğinde proje başvurusunda bulunabilecek.
Kiralanmış bir mülk üzerinde yapılacak yatırımlar da uygun yatırım olarak kabul edilecek. Kiralama süresinin, başvuru süresi içerisinde başlamak üzere en az yedi yılı kapsaması ve yatırımcının hibe sözleşmesi imzalanması aşamasında noter onaylı kira sözleşmesini ibraz etmesi istenecek.
Tarıma dayalı yatırımlarda hibe alacak proje tutarı; yeni tesis niteliğindeki başvurularda 20 milyon lira, kısmen yapılmış yatırımların tamamlanması niteliğindeki başvurularda 18 milyon lira, kapasite artırımı, teknoloji yenileme ve/veya modernizasyon niteliğindeki başvurularda 16 milyon lirayı geçemeyecek. Hibeye esas proje tutarı alt limiti ise 8 milyon lira olarak belirlendi.
Bu limitin altındaki başvurular kabul edilmeyecek. Kırsal ekonomik altyapı yatırım konularında hibeye esas proje tutarı ise 8 milyon lirayı aşmayacak. Alt limit ise 100 bin lira olarak belirlendi. Başvuruların kabul edilmesi halinde; hibeye esas proje tutarının yüzde 50’sine hibe yoluyla destek verilecek.
Serbest Bölgeler Kanununa göre kurulmuş serbest bölgelerde yapılacak yatırımlar için başvuru kabul edilmeyecek. Tesisin birden fazla bölüme ayrılarak her bölüm için ayrı ayrı başvuru yapılması durumunda hiçbir başvuru değerlendirilmeyecek. Büyük bir projenin bölümler/üniteler şeklinde yapılmasına yönelik olarak hazırlanan projelerde hiçbir başvuru hibe desteği kapsamında değerlendirilmeyecek.
Hibelerde üst limit 20 milyon lira olarak belirlenmiştir. Tarıma dayalı yatırımlarda hibe alacak proje tutarı, belirlenen limitler dahilinde değerlendirilecektir. Hibe desteklerinin sağlanması, kırsal kalkınma hedeflerine ulaşmada önemli bir adım olarak görülmektedir.