Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkiler
Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkiler
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, yetki verilmesi durumunda ekonomik sorunların çözüleceğini ifade etti. Ancak, bu süreçte emekli aylıkları ve yaşam standartları üzerinde önemli değişiklikler yaşandı.
Yetki istendiğinde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek ise 1.25 kuruştu. 6.5 yıl içinde ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığındaki artış sadece 9.4 katla sınırlı kaldı. Bu durum, emekli vatandaşların alım gücünü ciddi şekilde etkiledi.
Emekli Aylıkları ve Alım Gücü
2018 yılında Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğinde Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 liraydı. Bugün itibarıyla bu gelir 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise o dönemde 1.236 ekmek alınabiliyorken, bugün 14 bin 469 liraya çıkmasına rağmen ekmek fiyatının 12.5 liraya yükselmesiyle birlikte emeklinin alabileceği ekmek sayısı 78 adet azaldı.
Emekli aylığıyla satın alınabilecek süt ve zeytinyağı miktarları da azaldı. Temmuz 2018’den önce emekli, aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle bu miktar 3’ün altına düştü. Emekli aylığından 2 çeyrek altın kaybedildi.
Yoksulluk ve Borç Oranları
Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.
Enflasyon oranı, yüzde 15.39’larda seyrederken, bugün yüzde 44.38 seviyelerine ulaştı. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı.
